بررسی تمایز هستی‌شناسی یونانی و اسلامی؛ در بسترِ فلسفۀ ارسطو و ابن‌سینا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)،اصفهان، ایران.

2 گروه فلسفه، دانشکده ادبیات، دانشگاه اصفهان

چکیده

متافیزیک یا هستی‌شناسی مهمترین جریان فلسفه یا به تعبیری کل جریان فلسفه در تاریخ است. ارسطو و ابن‌سینا، هر یک جداگانه تأثیر ژرفی بر تاریخ متافیزیک گذاشته‎اند. ارسطو به عنوان مؤسس متافیزیک توانست با تسلط بر کل جریان فلسفۀ یونان برای نخستین بار اقدام به ایجاد نظام جامع فلسفی کندکه تقریباً تمام مباحث متافیزیکی بعد از خود را پوشش داده و تاریخ آن همواره باید ناظر به ارسطو نوشته شود. اما فلسفۀ ابن‌سینا برخلاف ابن‌رشد با فلسفۀ ارسطو فاصلۀ بسیار گرفت؛ بنابراین می‌توان از دو هستی‌شناسی متمایز سخن گفت که در تاریخ متافیزیک از قرون وسطا تا هگل به‌روشنی مطرح هستند، چه‌بسا اثر ابن‌سینا بیش از ارسطو بر تاریخ متافیزیک حک شده باشد! پژوهش حاضر به‌دنبال این است که به‌طور بنیادین و بر اساس نحوۀ جهان‌نگری این دو فیلسوف زمینۀ بازخوانی تاریخ فلسفه را هموار کند، به‌طوری که بنیاد متفاوت نظرات فلسفی آنها کاملاً متمایز و آشکار شود. روش مورد نظر پژوهش، پدیدارشناسی هرمنوتیک است که به دنبال پیدا کردن بنیاد متفاوت  اندیشه در این دو تطور متافیزیکی است.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the distinction between Greek and Islamic ontologies; In the philosophical context of Aristotle and Ibn Sina

نویسندگان [English]

  • saeedeh amini 1
  • Hamed NAJIESFAHANI 2
1 Islamic Philosophy and Scholastic Theology(phd).Isfahan(Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.
2 Department of Philosophy, Literature Faculty, University of Isfahan
چکیده [English]

Metaphysics or ontology is the most important stream of philosophy, or in other words, the whole stream of philosophy in history. Its two great representatives, Aristotle and Ibn Sina, each had a profound effect on the history of metaphysics. As the founder of metaphysics, Aristotle was able to master the whole course of Greek philosophy for the first time in history and to cover almost all subsequent metaphysical discussions. Therefore, the history of metaphysics must always be written about Aristotle from its beginning to its end. But Ibn Sina's philosophy, unlike Ibn Rushd's, is very different from Aristotle's. Thus, we can speak of two distinct ontologies that were studied in the history of metaphysics from the Middle Ages to Hegel, so that the work of Ibn Sina is more engraved on the history of metaphysics than Aristotle. The present study seeks to pave the way for a fundamental revision of the two philosophers' backgrounds in the re-reading of the history of philosophy, so that the different foundations of their philosophical views can be fully distinguished. The method in question is hermeneutic phenomenology, which seeks to find the foundation of thought in these two different metaphysical developments, although they develop on a single platform, which is metaphysics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ontology
  • Aristotle
  • Ibn Sina
  • Islamic philosophy
  • Greek philosophy
  • Comparative studies

مراجع

  1.  

    1. ابن‌سینا، شیخ‌الرئیس (1363)، المبداء و المعاد، باهتمام عبدالله نورانی، مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل و دانشگاه تهران، تهران.
    2. ــــــــــــــــــــ (1385)، الالهیات من کتاب الشفاء، تحقیق: حسن حسن زاده آملی، بوستان کتاب، قم.
    3. ارسطو (1378)، سماع طبیعی (فیزیک)، ترجمه: محمد حسن لطفی، طرح نو، تهران.
    4. ــــــ (1385)، متافیزیک،  ترجمه: شرف الدین خراسانی، چاپ چهارم، حکمت، تهران.
    5. افلاطون، 1366، دوره آثار افلاطون، ترجمه محمد حسن لطفی و رضا کاویانی، تهـران: شـرکت سـهامی انتشارات خوارزمی.
    6. بدوی، عبدالرحمان (1978)، ارسطو عند العرب، دراسة و نصوص غیر منشورة، وکالة المطبوعات، الطبعه الثانیه، الکویت.
    7. تسلر، ادوارد (1395)، کلیات تاریخ فلسفه یونان، ترجمه: حسن فتحی، حکمت، تهران.
    8. تیلور، ادوارد (1393)، ارسطو، ترجمه: حسن فتحی، حکمت، تهران.
    9. ریتر، یواخیم و همکاران (1391)، فرهنگ‌نامه تاریخی مفاهیم فلسفه، ج1، سرویراستار: محمدرضا حسینی بهشتی، سمت، تهران.
    10. ــــــــــــــــــــــ (1393)، فرهنگ‌نامه تاریخی مفاهیم فلسفه، ج2، سرویراستار: محمدرضا حسینی بهشتی، سمت، تهران.
    11. سبزواری، ملاهادی (1366)، شرح المنظومه، دارالعلم، قم.
    12. قوام صفری، مهدی (1394)، نظریه صورت در فلسفه ارسطو، حکمت، تهران.

    13. کاپلستون فردریک(1368)، تاریخ فلسفه‌یونان و روم، ترجمه سید جلال الدین مجتبوی. تهران: شرکت انتشارت علمی‌و فرهنگی:  سروش.

    1. کرد فیروزجایی، یارعلی (1385)، محرک نخستین ارسطو، پژوهش‌های فلسفی-کلامی، سال هفتم، شماره 28، قم.

    15. منصوری، یدالله (1384)، بررسی ریشه شناختی فعل‌های زبان پهلوی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران.

    1. هایدگر، مارتین (1392)، مسائل اساسی پدیدارشناسی، ترجمه: پرویز ضیاشهابی، مینوی خرد، تهران.

    17. ــــــــــــ (1396)، درآمدی به متافیزیک، ترجمه: ان شاء الله رحمتی، سوفیا، تهران.

    1. Heidegger, Martin (1998), Pathmarks, Ed. William McNeill, Cambridge University Press, UK.
    2. Heidegger, Martin (1997), Kant and the Problem of Metaphysics, Trans. Richard Taft, fifth Ed. Indiana University Press, USA.
    3. Plato (1966), (Euthyphro, Apology, Crito, Phaedo, Meno) Plato in Twelve Volumes, Vol. 1 translated by Harold North Fowler; Introduction by W.R.M. Lamb. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd.

     

     

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار