بررسی تناسب صورت ادبی و معنای حکمی-عرفانی در دیوان فیاض لاهیجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه خوارزمی، گروه زبان و ادبیات فارسی

2 استاد (تمام) زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

فیاض لاهیجی فیلسوف و عارف عصر صفوی، از شاعرانی است که در سبک هندی اشعار فروانی سروده است. این دو آبشخور فکری و هنری، در تلاقی با یکدیگر گونه‌ای از شعر را پدید آورده‌اند که از جهتی منحصربه‎فرد است. در مقاله نشان خواهیم داد که اشعار او هم از نظر فنی درحد قابل قبولی از معیارهای زیبایی‌شناختی قرار دارند و هم از نظر محتوایی مطابق دیدگاه‌های اصیل کلامی، فلسفی و عرفانی شیعه هستند. بررسی این دو جریان هم‌نشین تاثیر فن شعر و فلسفه را در یکدیگر نشان داده  و آنچه باعث شکل‌گیری  فرم و محتوای خاص در اشعار ایشان شده‌ را نمایان می‎کند. برای  این منظور، این تحقیق جنبه‌هایی از موسیقی درونی و بیرونی اشعار او را با محتوای غزلها و قصیده‌ها که مبتنی بر دیدگاههای ویژه معرفتی وی هستند مقایسه کرده است. 
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Case study of the fit of literary form and the theosophic meaning in the Fayyad Lahiji's Divan

نویسندگان [English]

  • Akram aghili 1
  • Sayyed Morteza Mir Hashemi 2
1 Kharazmi Uni.
2 Kharazmi Uni.
چکیده [English]

Fayyad Lahidji, a philosopher and mystic of the Safavid era, is one of the poets who wrote poetry in Hindi poetry. These two intellectual and artistic springs, in conjunction with each other, have created a form of poetry that is unique in its own right. In the article, we will show that his poems are technically acceptable to the aesthetic criteria and are in terms of content according to the original verbal, moral and mystical views of Islam. A review of these two companion streams will show how it affects each other and has shaped the form and content of his poems. In order to illustrate this interplay, in this article we compare the aspects of the poetic and extrinsic music of his poems with the content of his ghazals and his anecdotes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fayyad Lahiji
  • Form
  • Meaning
  • Poetry
  • Philosophy
  • Sufism

مراجع

  1.  

    1. آشتیانی، سید جلال الدین (1378)، «منتخباتی از آثار حکمای الهی ایران»، ج 1، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ دوم.
    2. خاتمی، احمد (1385)، «دوره‌ی بازگشت و سبک هندی»، تهران: پایا.
    3. شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1379)، «موسیقی شعر»، تهران: آگاه، چاپ ششم.
    4. شفیعی کدکنی، (1382)، «ادبیات فارسی از عصر جامی تا روزگار ما»، ترجمه‌ی حجت الله اصیل، تهران: نشر نی، چاپ دوم.
    5. شمیسا، سیروس، (1369) «سیر غزل در شعر فارسی»، تهران: فردوس، چاپ دوم.
    6. شمیسا، سیروس (1379)، بیان و معانی، تهران: انتشارات فردوس، چاپ ششم.
    7. عطایی نظری، حمید، «نکاتی در باب فیاض لاهیجی و نگاشته‌های کلامی او» آینۀ پژوهش، سال بیست و دوم، شمارۀ 2، خرداد 1390.
    8. فتوحی، محمود (1369). سبک شناسی، نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها، تهران: سخن.
    9. فیاض لاهیجی، ملاعبدالرزاق (1395)، دیوان فیاض لاهیجی، به کوشش دکتر امیربانو کریمی. چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    10. فیاض لاهیجی، ملاعبدالرزاق، «گوهر مراد»، قم: سایه، چ اول، 1383.
    11. محمدی (1374)، محمدحسین «بیگانه مثل معنی: نقد و تحلیل شعر صائب و سبک هندی»، تهران: نشر میترا، چاپ اول.
    12. مجلسی، محمدباقر، (بی‌تا)«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار»، جلد 54، بیروت: داراحیاء التراث العربی.

    13. ناتل خانلری، پرویز (1377) «شعر و هنر»، تهران انتشارات توس، چاپ دوم.

    1. وحدیان کامیار، تقی (1363) «اوزان ایقاعی در شعر فارسی»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد، س17، ش 2.
      1. Gillham, Bill (2000), Case Study Research Methods (Real World Research), Continuum, NY.
      2. Dawson R. Hancock, Bob Algozzine (2006). Doing case study research: a practical guide for beginning researchers. Teachers College, Columbia University, NY.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار