تقارن زمان با معنای زندگی در وجه عمر اخلاقی در فلسفه ملاصدرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری فلسفه دانشگاه قم.

2 دانشیار . گروه فلسفه و کلام اسلامی. دانشگاه الهیات و معارف اسلامی. دانشگاه قم. شهر قم . ایران

چکیده

مسئله محوری مقاله بررسی رابطه سه مفهوم زمان، زندگی و عمر اخلاقی است و هدف پاسخ به این سوال است که بین این سه مفهوم چه رابطه‌ای فلسفی وجود دارد؟ در این جستار سعی شده تا با شیوه توصیفی، تحلیلی، اثبات شود که رابطه بین زمان و معنای زندگی تنها در زوایه سوم یعنی عمر اخلاقی قابل تحلیل و تبیین است. زیرا حقیقت انسان چیزی جز وجود نیست و تمام صفات کمالی، نحوه‎ای از وجود، بلکه عین وجود است، هرچه وجود اقوی و اشرف‌تر باشد، صفات کمالی نیز بالاتر خواهد بود، همچنین زندگی اخلاقی دارای رویکرد وجود شناسی است و انسان موجودی سیال و متغیری است که با حرکت جوهری‌اش یک مرتبه وجودی به مرتبه کامل‌تر برای نیل به غایت الغایت یعنی رسیدن به سعادت یا فناء فی الله شدن، در حرکت است. کسب فضایل اخلاقی و در طی زمان و متناسب با حرکت جوهری نفس انسان در طول زمان، نمود بخش عمر اخلاقی است و عمر اخلاقی همان مدت زمانی است که در طول زندگی؛ گاه کوتاه و گاه طولانی؛ برای کسب غایت و کسب فضایل اخلاقی برای آراسته شدن به آن و رسیدن به هدف صرف می‌شود؛ در نتیجه، زمان لازمه کسب هدف زندگی یا معنای زندگی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Correspondence of time with the meaning of life in the face of moral life in Mulla Sadra's philosophy

نویسندگان [English]

  • Farangis Baraz 1
  • nafiseh sate 2
1 p.h.d.philosophy of Qom university
2 Assistant Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, University of Qom
چکیده [English]

.The main problem of the article is to examine the relationship between the three concepts of time, life and moral life, and the goal is to answer the question, what is the philosophical relationship between these three concepts? In this article, it has been tried to prove with the descriptive and analytical method that the relationship between time and the meaning of life can be analyzed and explained only in the third angle, which is moral life. Because the truth of man is nothing but existence and all perfectional attributes are a way of existence, but the essence of existence, the stronger and more noble the existence, the higher the perfectional attributes will be. Also, moral life has an ontological approach. And man is a fluid and changing being. It is that one order of existence goes towards a more complete order with its essential movement to reach the goal of elimination, that is, to reach happiness or destruction in the presence of God. Acquiring moral virtues over time and in accordance with the essential movement of the human soul over time is a part of moral life, and moral life is the same period of life; sometimes short and sometimes long; It is used to achieve the goal and acquire moral virtues to beautify it and achieve the goal; Consequently, it takes time to gain purpose or meaning in life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Movement
  • time
  • moral
  • of life
  • meaning of life
  1. قرآن کریم.
  2. اکبریان، رضا، تبیین وجودی زمان در نظام فلسفی صدرالمتألهین، ج 1، تهران، مجموعه مقالات همایش جهانی حکیم ملاصدرا، (1378)، صص389-369.
  3. ابن عربی، محیی الدین، الفتوحات المکیه فی معرفه الاسرار المکیه و الملکیه، چهار جلدی، المکتبه العربیه، مصر، 1393ق.
  4. ________،2007، الفتوحات المکیه فی معرفه الاسرار المکیه و الملکیه، 9جلدی، دار صادر، لبنان.
  5. اریکسن، ‌تروند برگ، 1385، تاریخ زمان، ‌ترجمه اردشیر اسفندیاری، چاپ اول، آبادان، نشر پرسش.
  6. بیدهندی، محمد، 1391، بررسی معناداری زندگی از نگاه ملاصدرا و کی یر کگور، مجله قبسات، صص 100-69.
  7. تیلور، ریچارد، 1394، معنای زندگی، ترجمه هدایت علوی تبار، حکمت اسراء، سال هفتم، شماره سوم، پیاپی25
  8. جوادی آملی، عبدالله (1394)، رحیق مختوم، شرح حکمت المتعالیه، بخش اول از جلد چهارم، قمر، مرکز نشر اسراء، چاپ اول،
  9. دهقانپور، علیرضا، حکمت صدرایی و معنای زندگی، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرایی، 1393.
  10. سالاری، عزیز الله، 1384، خلق مدام در نگاه ابن عربی و مقایسه آن با حرکت جوهری ملاصدرا، فصلنامه اندیشه دینی، دانشگاه شیراز، پائیز، صص 132-113.
  11. عبودیت، عبدالرسول، درآمدی یه نظام حکمت صدرایی، انتشارات سمت، ج 2،1378.
  12. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، واژه «عمر»، قم، چاپ دوم، 1409، ابن فارس، احمد معجم مقاییس الغه، واژه عمر، قم چاپ اول 1404ق
  13. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج5، ص139، بیروت، درا احیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق
  14. ملاصدرا، (1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة (ج1و2و3و4و5و6و7و8و9) الطبعه الرابعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
  15. ________، 1346، الشواهد الربوبیه، تصحیح و تعلیق: جلال الدین آشتیانی، چاپ دوّم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی
  16. ________، (1368)،الف، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، تهران: حیدری، ج 3.
  17. ________، (1368)، ب، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، جلد9، قم، مکتبة المصطفوی.
  18. ________، (1376)، رساله سه اصل، تصحیح و مقدّمه محمّد خواجوی، چاپ اوّل، تهران: انتشارات مولی،
  19. ________، (1382 )، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة. تصحیح سید جلال الدین آشتیانی. قم، بوستان کتاب.
  20. ________، (1378) رساله الحدوث، تحقیق، سیّدحسین موسویان، چاپ اول، تهران، بنیاد حکمت صدرا.
  21. مطهری، مرتضی، (1369) حرکت و زمان در فلسفه اسلامی، ج1، 2،3، تهران: انتشارات حکمت،
  22. ________، (1371) حرکت و زمان، ج تهران: انتشارات حکمت، چ3
  23. ________، (1376 )، فلسفه اخلاق، تهران، انتشارات صدرا، چ1
  24. نصر، سید حسین؛ (1385) در جست وجوی امر قدسی: گفت وگوی رامین جهانبگلو با سیدحسین نصر؛ ترجمه سید مصطفی شهرآیینی؛ قم: نشر نی.
  25. The American Heritage Science Dictionary. 2002. Archived from the original on 5 March 2012.
  26. Eric Weisstein, World of Science, 2007. Retrieved 9 April 2011.
  27. The American Heritage Dictionary of the English Language, 2011,"Time" Archived from the original on 19 July 2012.
  28. Merriam-Webster Dictionary Archived 8 May 2012
  29. Demetris T. Christopoulos, 2014, A simple defnition of Time, National and Kapodistrian University of Athens, Department of Economics.