بررسی و نقد مسئلة شر ازنظر الهیات پویشی با تأکید بر اندیشة هارتسهورن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه پیام نور ایران ـ تهران

2 استادیار دانشگاه تهران.

چکیده

مسئلۀ شر یکی از مهم‌ترین مسائلی است که دغدغۀ فیلسوفان دین و متکلمان بوده است. الهی‌دانان پویشی مانند وایتهد، هارتسهورن و گریفین، رویکرد جدیدی به این مسئله داشته‌اند؛ یعنی فلاسفه و متکلمان گذشته، بیشتر با قبول صفات (علم، قدرت و خیرخواهی مطلق) خداوند به تبیین و توجیه شرور پرداختند؛ اما فلاسفۀ دین پویشی با رد علم و قدرت مطلق الهی این مسئله را بررسی می‌کنند؛ یعنی علم خدا را زمانی می‌دانند، موجودات را نیز دارای قدرت خلاقه می‌دانستد و با محدود دانستن قدرت خداوند او را از شبهۀ شر مبرا می‌کنند. در این نوشتار ضمن بررسی اندیشۀ آن‌ها و البته با تأکید بر هارتسهورن، دیدگاه آن‌ها را نقد خواهیم کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Review of the problem of evil in Process Theology with an emphasis on Charles Hartshorn thought

نویسندگان [English]

  • Yadollah Rostami 1
  • Mansur Nasiri 2
1 Ph.D. Student, Tehran University
2 Assistant Professor, Tehran University
چکیده [English]

The problem of evil is one of the most serious concerns of theologians and philosophers of religion. Process theologians like whitehead, hartshorn and Griffin adopt a new approach to this problem. Traditional theologians and philosophers, in most cases, by accepting the attributes of God (omniscience, omnipotence and omnibenevolence) were trying to justify evils in the world, but process theologians deal with this problem by denying the divine omniscience and omnipotence. They regard the knowledge of God temporal, and attribute a creative power to the beings, and regard the power of God restricted, and it is in this way that they can resolve the problem of evil. In the present paper, alongside a presentation of their views, we will criticize them.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • process theology
  • God
  • Attributes of God
  • omniscience
  • omnipotence
  • omnibenevolence
  • Problem of Evil

مراجع

کتاب مقدس.
آون، اچ. پی (1380)، دیدگاهها درباره خدا، ترجمه حمید بخشنده، انتشارات اشراق (دانشگاه قم).
سل، آلن. پی. اف (1387)، تاریخ فلسفه دین، ترجمه حمید رضا آیت اللهی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی،تهران.
باربور، ایان (1374)، علم و و دین، ترجمه بهاء الدین خرمشاهی،مرکز نشر دانشگاهی،تهران.
باربور، ایان (1392)، دین و علم، ترجمه پیروز فطورچی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران.
هاسپرز، جان (بی تا)، فلسفه دین، (نقدی بر براهین اثبات وجود خدا به روش تحلیل فلسفی)، گروه ترجمه و ویراستاری مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
هیک، جان (1381)، فلسفه دین، ترجمه بهزاد سالکی، انتشارات بین المللی الهدی، تهران.
گریفین، دیوید (1381)، خدا و دین در جهان پسامدرن، ترجمه حمیدرضا آیت اللهی، انتشارات آفتاب توسعه، تهران.
پترسون، مایکل (1394)، خدا و شر، ترجمه یداله رستمی و علیرضا فرجی، نشر ریسمان، ایلام.
پترسون، مایکل و دیگران (1379)، عقل و اعتقاد دینی، ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، طرح نو، تهران.
گیسلر، نورمن (1391)، فلسفه دین، ترجمه حمیدرضا آیت اللهی، انتشارات حکمت، تهران.
تورانی، اعلی و عامری، معصومه (1391)، «مسأله منطقی شر از دیدگاه آلوین پلانتینگا» حکمت إسرا، سال دوم، پیاپی 14، ص117-148.
Whithead،AlfredNorth(،1978)، process and Reality:An Essay in cosmology،correctededn.Ed.DavidRayGriffinandDonaldE. Sherburne.NewYork: free press.
14.Withead،AlfredNorth(1926)،Religion in the Making(theMacmillan company).
Hartshornes، Charles (1971). Reality as social process. NewYork:hafner.
Hartshornes،Charles (1948).Divine Relativity: a social conception of God، New Havan: Yale university press.
Hartshornes،Charles(1941) ،Mans vision of God and the Logic of theism.willett.clark and company.reprint Hamden:Archon.
Hartshornes،Charles (1962) ،The Logic if perfection and other Essays in Neoclassical Metaphysics.Lasalle، open court publishing company.
Hartshornes،Charles(1970) ،Creative synthesis and philosophic Method، s,c.M.Press.
Meister،Chad (2009)، introducing philosophy of Religion،  first published Routledge.
Hume، David (1980).Dialogues concerning Natural Religion.ed Richard pop kin Indianapolis.
Basinger،David(1998)،Processtheism.EdwardcraigRoutledge Encyclopedia of Philosophy, Version 1.0, London and New York: Routledge.
Griffin، David Ray(1976)،God. Power and Evil (Philadelphia Westminster).
Griffin،David Ray(1991) Evil Revisited:Responses and Reconsidration. State university of Newyork press Albany Ny.
Barbour، Ian (1990)، Religion in Age of Science published by Harper san Francisco.
Barbour، Ian (2002) ،Nature،Human Nature، published in Great Britaian by society for promoting Christian knowledge Holy trinity charch.
Harris ،J.F (1992) Logic، God، Metaphysics ، kluwer Academic publishers.
A Keller،James ( 2001)، problem of Evil and the power of God. Printed and bound in Great Britain by MPGBOOK SLd Bodmin Gornwall.
Woell، Johnw. and Have،J.Thomas(2008) Process Theology and The problem of Evil، Religion compass،November،volume 2 issue 6.pp:976-992.
Surin، Kenneth (1982) ، The self Existence of God: Hartshorne And classical Theism.october،volume،21،pp:17-36
Armour، Leslie (1975) ،The Nature of philosophy، philosophy in context: An experiment in teaching vol.4.Cleveland: Cleveland state university.
Peterson،Michael L(1992). The problem of evil: selected Readings،university of Note dame Press. Notre dame،Indiana.
James J, Mccartney( 2005).God and the problem of Evil in the process theology of w.Norman pittenger and the pastoral theology of Rabbi Harold s.Kushner. science and Religion:Global prespectives,june,4-8.Department of philosophy.Villanova University.
Rev.fr.salvador p.Barcelona )2007).The changing Image of God in process Philosophy، Kritike volume one Number one، 96-113.
Sia Sntiago (1985)، God in process thought A study in Charles Hartshorne’s concept of God with postscript by Charles Hartshorne.
Sia Santiago ،(2004).Religion،Reason and God،Essays in the philosophies of Charles Hartshorne and A,N,Whitehead. Printed in Germany.Frankfurt.
Davis،T. Stephen(1979) God the mad scientist: process theology on God and evil.Themelios،5/1،18-23.
Davis،T.Stephen(2001)EncounteringEvil،Live option in theodicy.ed westminister john knox press.
Aquinas، Thomas (1981) Summa Theologica، Newyork:Christian classics.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار