TY - JOUR ID - 7734 TI - اعتبارسنجی نقد صدرا بر دلیل"مجموع ممکنات" JO - دوفصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسرا JA - ISRA LA - fa SN - 2383-2916 AU - تحریرچی, نفیسه AU - کهنسال, علیرضا AD - دانشجوی دکتری حکمت متعالیه دانشگاه فردوسی مشهد AD - استادیار فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 5 IS - 4 SP - 151 EP - 176 KW - جمله KW - اجزا KW - علت فاعلی KW - علت مادی KW - تقدم شیء به نفس KW - عنوان مشیر به افراد DO - N2 - یکی از براهین اثبات خدا که تا پیش از صدرالمتألهین معتبر شمرده می‌شد، دلیلی مبتنی بر مفهوم مجموعۀ ممکنات و نیاز آن به علتی ورای خود بود. ابن‌سینا این برهان را بیان کرده بود و شیخ اشراق آن را بی‌نیاز از ابطال تسلسل می‌دانست. بی‌نیازی این برهان از ابطال تسلسل، به آن اهمیت فراوان می‌داد؛ ولی ملّاصدرا این دلیل را بدون ابطال تسلسل باطل پنداشت و به ضمیمۀ ابطال تسلسل، آن را برهان مستقلی ندانست. مقالۀ کنونی به تحقیق در باب این برهان و پاسخ به نقدهای صدرالمتألهین می‌پردازد؛ و در نهایت، این برهان را با نگرش مجموع به عنوان آینۀ سرایت حکم، معتبر می‌داند اگرچه نقدهای ملّاصدرا بر کسانی وارد است که برای مجموع، وجودی ورای آحاد می‌پندارند.       UR - https://hikmat.isramags.ir/article_7734.html L1 - https://hikmat.isramags.ir/article_7734_0f8875cc07af9dd980c6fdf9f6889e61.pdf ER -