TY - JOUR ID - 138940 TI - بررسی استناد صدرالمتألهین به غزالی در مسئله توحید حقیقی JO - دوفصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسرا JA - ISRA LA - fa SN - 2383-2916 AU - موسوی بایگی, سیده زهرا AU - اکبرزاده, حوران AD - دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه فردوسی ، مشهد. ایران. AD - استادیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 12 IS - 2 SP - 147 EP - 183 KW - توحید حقیقی KW - وحدت شهود KW - وحدت وجود KW - ملاصدرا KW - غزالی DO - N2 - توحید از جمله مهم‌ترین مسائلی است که اندیشمندان فِرق و مکاتب مختلف اسلامی، بدان پرداخته اند. به رغم آن که در بیشتر این مکاتب، توحید، حقیقتی دارای مراتب متعدد معرفی شده، درباره اعلی مرتبه توحید، دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. این پژوهش که به روش تحلیلی ـ توصیفی نگاشته شده، می‌کوشد تا پس از تقریر و تحلیل توحید حقیقی از منظر ملاصدرا و غزالی، به مقایسه و ارزیابی توحید حقیقی یا توحید اهل معرفت در بینش آن‌ها اشاره کند. نتیجه به دست آمده از بررسی‌ها آن است که با وجود شباهت‌های ظاهری در عبارات ملاصدرا و غزالی و نیز استنادهای متعدد آخوند به او در مباحث مربوط به وحدت شخصی وجود، توحید نزد این دو اندیشمند چهره‌ای متفاوت دارد. ملاصدرا در دیدگاه نهایی خود، قائل به وحدت وجود است اما دیدگاه غزالی در این باره روشن نیست با این حال شواهد، بیشتر مبنی بر آن است که از منظر غزالی توحید عبارت است از وحدت شهود. بر اساس این تفاوت دلیلِ استنادهای متعدد ملاصدرا به غزالی، در مباحث توحید را یا باید ناشی از عدم توجه ملاصدرا به تفاوت وحدت وجود و وحدت شهود دانست و یا زیرکی صدرالمتألهین برای اقناع خصم. UR - https://hikmat.isramags.ir/article_138940.html L1 - https://hikmat.isramags.ir/article_138940_e90c595ba2bccda971de0f4703fa6254.pdf ER -