تحلیل ماهیت و هدف زندگی دنیوی از دیدگاه علامه‌طباطبایی با محوریت رساله‌های انسان در دنیا و ولایت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه شاهد

2 کارشناسی ارشد فلسفه اسلامی

چکیده

موضوع این مقاله، معنای زندگی و مسئله‌اش تعریف ماهیت و هدف زندگی دنیوی از دید علامه‌طباطبایی است. دادن پاسخی نو براساس نظریۀ اعتباریات و نظریۀ ولایت در قرآن و عرفان اسلامی، ضرورت پرداختن به این مسئله را آشکار می‌کند. روش کارْ بیان مسئله، سپس تبیین جواب دیگران و علامه و در انتها، مقایسۀ جواب‌هاست. ازنظر ایشان دنیا معلول عوالم قبل از خود است و هنگام معاد به همان علت خود برمی‌گردد. زندگی دنیوی ترکیبی از وجود حقیقی، باطنی و تکوینی یا سخت‌افزار با وجود اعتباری، ظاهری و تشریعی یا نرم‌افزار است؛ درنتیجه، هدف از هبوط انسان و زندگی دنیوی، ظهور آن باطن در این ظاهر است تا با تجربه کردن پایین‌ترین مرتبۀ هستی و جمع آن با مراتب قبلی و بالاتر، به مقام ولایت (جامعیت اول و آخر یا باطن و ظاهر) برسد و خلیفۀ خدا در زمین شود. در پاسخ به مهم‌ترین اشکال مخالفانِ نظریه‌های فراطبیعت‌گرا، یعنی بی‌معنا شدن ذات زندگی دنیوی و ابزاری شدن آن در مقابل امری بالاتر و برتر، از آموزه مهم اما مغفول یک‌پارچگی دنیا و آخرت و یک‌پارچگی مراتب قبل از دنیا، در دنیا و بعد از دنیا در انسان استفاده کرده ایم. نوآوری این تحقیق، استفاده از نظریۀ اعتبارات و نظریۀ ولایت برای جواب دادن به سوال از معنای زندگی و نقد جواب‌های دیگران است.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Allameh Tabataba'I on the nature and purpose of the worldly life (Based on the two Treatises of Man in the world and wilaya)

نویسندگان [English]

  • hassan moradi 1
  • mahmud saidiy 1
  • elahe kaboli 2
1 Assistant Professor of Islamic Philosophy and Wisdom at Shahed University
2 Master of Islamic Philosophy
چکیده [English]

The subject of this paper is the meaning of life and its question is what is the nature and purpose of worldly life from the perspective of Allamah Tabataba’i. Trying to provide a new answer based on the theory of the conventional and Wilaya theory in Qur'an and Islamic mysticism reveals the need to address this issue. Firstly, we will present the problem, then the answers of Allameh and other scholars, and finally we will compare these answers. For Allameh, this world is an effect of former worlds and at the time of resurrection it will return to its very cause. This-worldly life is a mixture of true, esoteric, and developmental existence, or the hardware, with conventional, superficial, institutional existence, or software. As a result, the goal of this-worldly life and the fall of man is the emergence of that inner nature in this appearance in order to experience the lowest order of being and summing it up with the previous and higher orders to reach to the status of Wilaya (which is the inclusiveness of the first and the last, the inner and the outer), and to become the caliph of God on the earth. The innovative aspect of this research is precisely the use of the theory of the conventional and Wilaya theory to answer the question of the meaning of life and criticizing the answers of other scholars.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Meaning of life
  • Allame Tabataba'i
  • worldly life
  • the conventional
  • Wilaya
آزاده، محمد (1390)، فلسفه و معنای زندگی، نشر نگاه معاصر.
ایگتون، تری (1388)، معنای زندگی، ترجمه عباس مخیر، نشرآگه.
بیات. محمدرضا (1390)، دین و معنای زندگی در فلسفه تحلیلی، دانشگاه ادیان و مذاهب
جوادی آملی، عبدالله (1393)، تحریر رساله الولایه شمس الوحی تبریزی، سید محمد طباطبایی. قم. اسراء.
زیبا کلام، فاطمه (1385)، سیر اندیشه فلسفی درغرب، دانشگاه تهران.
طباطبایی، محمدحسین (1360)، مجموعه رسائل ( رساله اعتباریات )، انتشارات باقیات.
طباطبایی، محمدحسین (1374)، تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی. انتشارات اسلامی.
طباطبایی، محمدحسین (1387الف)، انسان از آغاز تا انجام، ترجمه و تعلیقات صادق لاریجانی. قم. بوستان کتاب.
طباطبایی، محمدحسین (1387ب)، مجموعه رسائل، انتشارات بوستان کتاب.
طباطبایی، محمدحسین (1428)، الانسان والعقیده، تحقیق صُبّاح الرُبیعی و علی اسد. قم. فدک.
طوسی، خواجه‌نصرالدین (1367)، اساس الاقتباس، تهران انتشارات دانشگاه تهران.
فدوی، مهناز و زهره توازیانی (1393)، معنای زندگی ازنظر علامه‌طباطبایی با توجه به رساله الولایه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات دانشگاه الزهرا.
کمپانی، زارع (1392)، مولانا و معنای زندگی، تهران. نگاه معاصر. 
متز، تدئوس (1389)، آثار جدید درباره معنای زندگی، جمعی از نویسندگان و مترجمان.
مطهری، مرتضی (1390)، مجموعه آثار شهید مطهری، صدرا .
موسوی، محمود (1382)، معنای زندگی. گزارشی از یک کتاب، فصلنامه نقد ونظر، 8 ، 1و 2.
نصری، عبدالله (1382)، فلسفه آفرینش، دفتر نشر معارف.
Cottingham, John (2003) On the Meaning of Life, Routledge.
Cottingham, John (2005) The Spiritual Dimension, Cambridge University Press.
Singer, Irving (2010) Meaning in life, MIT Press.
Solomon, Robert (2002) Spirituality for the Skeptic, Oxford University Press.
Solomon, Robert (2006) The Big Questions, Wadsworth.
Thomson, Garrett (2003) The Meaning of Life, Wadsworth.
Metz, Thaddaeus (2013) Meaning in Life, first edition, Oxford University Press..
Nagel, Thomas (1987) What Does It All Mean? , Oxford University Press.
Nozick, Robert (1981) Philosophical Explanation, Harvard University Press.
Wolf, Susan (2010) Meaning in Life and Why It Matters, Princeton University Press.