کاربست نظریه علم دینى آیت الله جوادى آملی در مرجعیت علمى قرآن برای علوم سیاسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری گرایش قرآن و سیاست جامعه المصطفی العالمیه

2 استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقر العلوم

چکیده

مرجعیت علمی قرآن کریم، به معنای اثرگذاری معنادار در علوم سیاسی، از مباحث مهم و نیازمند کنکاش فراوان است؛ از جمله پژوهش­های مهم، نمایاندن این مرجعیت بر پایه نظریه علم دینی است. در این مقاله نظریه علم دینی آیت الله جوادی­آملی به عنوان نظریه‌ای جامع مورد استفاده قرار گرفته است. مسئله ما این است که نظریه علمی­دینی ایشان با چه کاربستی می‌تواند به مثابه چارچوبِ نظریِ مرجعیت علمی قرآن کریم در دانش‌سیاسی قرار گیرد؟ ادعای مقاله این است که نظریه علم دینی آیت­الله جوادی­آملی با ویژگی‌های منحصر به فرد، مناسب‌ترین چارچوب نظری برای نشان دادن مرجعیت علمی قرآن کریم در علوم انسانی و طبیعی است. تبیین جامع نظریه در مراحل شش‌‌گانه، تحلیل محتوایی و تلفیق مراحل هم‌خوان در چگونگی کاربست آن در مرجعیت علمی قرآن، مهم‌ترین دستاورد این پژوهش است. این هدف با توسعه در منابع کشف دین، توسعه در مفاهیم علم، عقل و دین؛  و با روش تنفیذ، امضا و استنباط فروعات از اصول کلی صورت گرفته و چگونگی تحقق آن در علوم سیاسی به تصویر کشیده می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Application of Ayatollah Javadi's theory of religious science in the scientific authority of the Holy Quran In political science

نویسندگان [English]

  • mohammad ali ghasemi 1
  • غلامرضا بهروزی لک 2
1
2
چکیده [English]

The scientific authority of the Holy Quran, meaning a significant impact on political science, is one of the important issues and requires many processes that rely on the theory of religious science. Ayatollah Javadi's theory of religious science with unique features is the most appropriate theoretical framework for the scientific authority of the Qur'an in the sciences - natural and human -. (Hypothesis) (Method) with the aim of introducing the appropriate framework and its application for scientific authority (purpose), comprehensive explanation of the theory in six stages and how to apply it in the scientific authority of the Holy Quran, is the most important achievement of this research. Concepts such as science, reason, religion, and the method of enforcement, signature, and inference are subtracted from general principles, and how they are realized in the political sciences are illustrated (findings).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holy Quran
  • religious science
  • scientific authority
  • Ayatollah Javadi
 
1.      ابن منظور، محمدبنمکرم‌ (1414). لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، دارصادر‌.
 
2.    ابو الحمد، عبد الحمید (1384). مبانى سیاست، چاپ دهم، تهران، انتشارات توس.
 
3.   احمد بن فارس بن زکریا، محمد (1404). معجم مقاییس اللغة، قم، دفتر تبلیغات.
 
4.    ارسطو (1385) اخلاق نیکوماخوس، ترجمه دکتر محمد حسن لطفی، تهران، انتشارات طرح نو.
 
5.   اصفهانی، محمد علی (1389). منطق تفسیرقرآن ، قم، جامعة المصطفی.
 
6.    آشوری، داریوش (1394) دانشنامه سیاسى، تهران، مروارید.
 
7.   آقا بخشی‌، علی؛ افشاری راد، مینو (1374) فرهنگ علوم سیاسى، تهران، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ‌ایران.
 
8.   بابایی، غلامرضا؛ آقایی، بهمن (1394) فرهنگ علوم سیاسى، تهران، ویس.
 
9.     بستان، حسین، گامى به سوى علم دینى، (1392) قم، انتشارات حوزه و دانشگاه.
 
10.  بشیریه، حسین (1387) آموزش دانش سیاسى: مبانی علم سیاست نظرى و تاسیسى، تهران، نگاه معاصر.
 
11.    بهروزی لک، غلامرضا (1392) «رویکردهاى مطالعات سیاسى قرآن» نشریه پژوهش‌های سیاست اسلامی، شماره 2.
 
12.    التهانوی، محمدعلی (1996) کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، بیروت، مکتبه لبنان ناشرون.
 
13.جاسمی، محمد (1357) فرهنگ علوم سیاسى، بی جا، گوتنبرگ.
 
14.  جوادی آملی، عبد الله (1394)، اسلام و محیط زیست، قم، مرکز نشر اسراء.
 
15._________________ (1388) قرآن در قرآن، تحقیق محمد محرابی، قم، مرکز نشر اسراء.
 
16.  _________________ (1386) منزلت عقل در هندسه معرفت دینى، تنظیم احمد واعظی، قم، مرکز نشر اسراء.
 
17.‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎_________________ (1386). سرچشمه اندیشه، ج4. تنظیم عباس رحیمیان، قم، مرکز نشر اسراء.
 
18._________________ (1393). حق و تکلیف، تنظیم مصطفی خلیلی، قم، مرکز نشر اسرا.
 
19.  _________________ (1387) دین شناسى، تنظیم محمد رضا مصطفی پور، قم، مرکز نشر اسرا.
 
20._________________ (1372) شریعت در آیینه معرفت، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجا.
 
21.  چالمرز آلن اف (1387) چیستى علم: در آمدی بر مکاتب علم شناسی، ترجمه سعید زیبا کلام، تهران، انتشارات سمت.
 
22.خسروپناه، عبد الحسین (1382) انتظارات بشر از دین، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
 
23.          خمینی، روح الله (1391) صحیفه امام، قم، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
 
24.دیوید مارش (1392) روش و نظریه در علوم سیاسى، ترجمه امیر محمد حاجی یوسفی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
 
25.رضائی اصفهانی، محمدعلی (1392) منطق تفسیر قرآن: قرآن و علوم طبیعی و انسانی، قم، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی.
 
26._____________________ (1396) مرجعیت علمی قرآن کریم، سلسه منشورات کنگره بین الملل قرآن و علوم انسانی، قم، ترجمه و نشر المصطفی.
 
27.          _____________________ (1396) «نظریه پردازی‌های علمی قرآن»، نشریه پژوهشنامه قرآن و حدیث، قم، دارالحدیث.
 
28.سوزنچی حسین (1389) معنا، امکان و راهکارهای تحقق علم دینی، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
 
29.صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم‏ (1981). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت، دار احیاء التراث.
 
30.طوسی، محمد رضا؛ عالمی، عبد الرؤف (1396) رابطه مرجعیت علمی قرآن با جهانی، جاودانگی و جامعیت قرآن، مجموعه مقالات، قم، نشر المصطفی.
 
31.طوسی، نصیر الدین (1360) اخلاق ناصرى، تهران، انتشارات خوارزمی.
 
32.          عالمی، عبد الرؤف (1396). مرجعیت علمی قرآن کریم در حوزه علوم انسانی، مجموعه مقالات، قم، نشر المصطفی.
 
33.         عظیمی، محمد شریفة (1396). چیستی و چگونگی مرجعیت قرآن در علوم انسانی، مجموعه مقالات، قم، نشر المصطفی.
 
34.فاستر، مایکل،(1358). خداوندان اندیشه سیاسى، ترجمه جواد شیخ الاسلامی، تهران، امیرکبیر.
 
35.         فراتی، عبد الوهاب (1390). دانش سیاسى در حوزه علمیه قم، قم، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
 
36.لک‌زایی، نجف (1381). اندیشه سیاسى صدر المتألهین، قم، بوستان کتاب.
 
37.         مدنی، جلال الدین (1372). مبانى و کلیات علوم سیاسى، تهران:  نشر اسلامیه.
 
38.          مصباح یزدی، محمدتقی، (1392) رابطه علم و دین، تحقیق و نگارش علی مصباح، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
 
39.         معین، محمد، (1371). فرهنک فارسى، تهران، انتشارات امیر کبیر.
 
40.نوابخش، مهرداد؛ کریمی، فاروق (1388) «واکاوى مفهوم قدرت در نظریات میشل فوکو»، نشریه مطالعات سیاسی، دوره اول، شماره 3.
 
41.  وینسنت، اندرو (1383). نظریه‌هاى دولت. ترجمه حسین بشیریه. نشر نی. تهران.
 
42.     هابز، توماس (1385). لویاتان، ترجمه حسین بشیریه، تهران، نشر نی.
 
1.      ابن منظور، محمدبنمکرم‌ (1414). لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، دارصادر‌.
2.    ابو الحمد، عبد الحمید (1384). مبانى سیاست، چاپ دهم، تهران، انتشارات توس.
3.   احمد بن فارس بن زکریا، محمد (1404). معجم مقاییس اللغة، قم، دفتر تبلیغات.
4.    ارسطو (1385) اخلاق نیکوماخوس، ترجمه دکتر محمد حسن لطفی، تهران، انتشارات طرح نو.
5.   اصفهانی، محمد علی (1389). منطق تفسیرقرآن ، قم، جامعة المصطفی.
6.    آشوری، داریوش (1394) دانشنامه سیاسى، تهران، مروارید.
7.   آقا بخشی‌، علی؛ افشاری راد، مینو (1374) فرهنگ علوم سیاسى، تهران، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ‌ایران.
8.   بابایی، غلامرضا؛ آقایی، بهمن (1394) فرهنگ علوم سیاسى، تهران، ویس.
9.     بستان، حسین، گامى به سوى علم دینى، (1392) قم، انتشارات حوزه و دانشگاه.
10.  بشیریه، حسین (1387) آموزش دانش سیاسى: مبانی علم سیاست نظرى و تاسیسى، تهران، نگاه معاصر.
11.    بهروزی لک، غلامرضا (1392) «رویکردهاى مطالعات سیاسى قرآن» نشریه پژوهش‌های سیاست اسلامی، شماره 2.
12.    التهانوی، محمدعلی (1996) کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، بیروت، مکتبه لبنان ناشرون.
13.جاسمی، محمد (1357) فرهنگ علوم سیاسى، بی جا، گوتنبرگ.
14.  جوادی آملی، عبد الله (1394)، اسلام و محیط زیست، قم، مرکز نشر اسراء.
15._________________ (1388) قرآن در قرآن، تحقیق محمد محرابی، قم، مرکز نشر اسراء.
16.  _________________ (1386) منزلت عقل در هندسه معرفت دینى، تنظیم احمد واعظی، قم، مرکز نشر اسراء.
17.‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎_________________ (1386). سرچشمه اندیشه، ج4. تنظیم عباس رحیمیان، قم، مرکز نشر اسراء.
18._________________ (1393). حق و تکلیف، تنظیم مصطفی خلیلی، قم، مرکز نشر اسرا.
19.  _________________ (1387) دین شناسى، تنظیم محمد رضا مصطفی پور، قم، مرکز نشر اسرا.
20._________________ (1372) شریعت در آیینه معرفت، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجا.
21.  چالمرز آلن اف (1387) چیستى علم: در آمدی بر مکاتب علم شناسی، ترجمه سعید زیبا کلام، تهران، انتشارات سمت.
22.خسروپناه، عبد الحسین (1382) انتظارات بشر از دین، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
23.          خمینی، روح الله (1391) صحیفه امام، قم، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
24.دیوید مارش (1392) روش و نظریه در علوم سیاسى، ترجمه امیر محمد حاجی یوسفی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
25.رضائی اصفهانی، محمدعلی (1392) منطق تفسیر قرآن: قرآن و علوم طبیعی و انسانی، قم، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی.
26._____________________ (1396) مرجعیت علمی قرآن کریم، سلسه منشورات کنگره بین الملل قرآن و علوم انسانی، قم، ترجمه و نشر المصطفی.
27.          _____________________ (1396) «نظریه پردازی‌های علمی قرآن»، نشریه پژوهشنامه قرآن و حدیث، قم، دارالحدیث.
28.سوزنچی حسین (1389) معنا، امکان و راهکارهای تحقق علم دینی، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
29.صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم‏ (1981). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت، دار احیاء التراث.
30.طوسی، محمد رضا؛ عالمی، عبد الرؤف (1396) رابطه مرجعیت علمی قرآن با جهانی، جاودانگی و جامعیت قرآن، مجموعه مقالات، قم، نشر المصطفی.
31.طوسی، نصیر الدین (1360) اخلاق ناصرى، تهران، انتشارات خوارزمی.
32.          عالمی، عبد الرؤف (1396). مرجعیت علمی قرآن کریم در حوزه علوم انسانی، مجموعه مقالات، قم، نشر المصطفی.
33.         عظیمی، محمد شریفة (1396). چیستی و چگونگی مرجعیت قرآن در علوم انسانی، مجموعه مقالات، قم، نشر المصطفی.
34.فاستر، مایکل،(1358). خداوندان اندیشه سیاسى، ترجمه جواد شیخ الاسلامی، تهران، امیرکبیر.
35.         فراتی، عبد الوهاب (1390). دانش سیاسى در حوزه علمیه قم، قم، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
36.لک‌زایی، نجف (1381). اندیشه سیاسى صدر المتألهین، قم، بوستان کتاب.
37.         مدنی، جلال الدین (1372). مبانى و کلیات علوم سیاسى، تهران:  نشر اسلامیه.
38.          مصباح یزدی، محمدتقی، (1392) رابطه علم و دین، تحقیق و نگارش علی مصباح، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
39.         معین، محمد، (1371). فرهنک فارسى، تهران، انتشارات امیر کبیر.
40.نوابخش، مهرداد؛ کریمی، فاروق (1388) «واکاوى مفهوم قدرت در نظریات میشل فوکو»، نشریه مطالعات سیاسی، دوره اول، شماره 3.
41.  وینسنت، اندرو (1383). نظریه‌هاى دولت. ترجمه حسین بشیریه. نشر نی. تهران.
42.     هابز، توماس (1385). لویاتان، ترجمه حسین بشیریه، تهران، نشر نی.