TY - JOUR ID - 126030 TI - بررسی تبیین‎های سه‎گانة نظریه اصالت وجود و انسجام منطقی سخنان صدرا JO - دوفصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسرا JA - ISRA LA - fa SN - 2383-2916 AU - فاخری, فائزه سادات AU - ساطع, نفیسه AD - کارشناسی ارشد فلسفه و کلام دانشگاه قم. AD - استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 11 IS - 2 SP - 125 EP - 153 KW - کلیدواژه‌ها: اصالت‎وجود KW - صدرالمتالهین KW - تفسیر‎های سه‎گانه KW - اعتباریت ماهیت KW - وجود‎رابط DO - N2 - محور اصلی حکمت متعالیه و مبنای بسیاری از نظریات صدرالمتألهین، نظریه اصالت وجود است. این نظریه در آثار متعدد صدرا وجود دارد و نزد شارحین  نیز مورد تفسیر و تبیین‎های گوناگون قرار گرفته است. می‎توان حداقل سه تفسیر مهم از این نظریه را برشمرد که هرکدام تقریر خود را به صدرا نسبت داده‎اند. تفسیر نخست معتقد است ماهیت به تبع وجود در خارج موجود است و تحقق ماهیت در خارج حقیقی است. در تقریر دوم، ماهیت حدّ وجود دانسته شده است که به عرض وجود، در خارج موجود می‎شود و موجودیت ماهیت در این تفسیر، اعتباری است. برداشت سوم، موجودیت ماهیت در خارج را مجازی و جایگاه ماهیت را ذهن می‎داند به گونه ‎ای که در خارج، تنها و تنها وجود، متحقق است و ماهیت، ظهور عقلی و ذهنی وجودهای محدود است. در پژوهش حاضر، دو فرضیه مطرح و پی-گیری می‎شود: اول اینکه عامل اصلی پیدایش سه دیدگاه متفاوت درباره نظریه‎ی واحد اصالت وجود، عبارات متفاوت خود صدرالمتألهین و تبیین‎های گوناگون ارائه شده از جانب خود ایشان است؛ دوم آنکه شواهد فلسفی دیگری از سایر نظریات صدرا می‎تواند تأییدی بر تفسیر سوم از نظریه اصالت وجود بوده و گویا در دیدگاه نهایی وی ماهیت صرفا، وجودی مجازی دارد. در تبیین فرضیه اول، عبارات همخوان و سازگار با هر دیدگاه را مطرح و منشأ آن را در تعابیر صدرا نشان می‎دهیم. در اثبات فرضیه دوم، از مسأله وجود رابط از دیدگاه صدرا بهره خواهیم برد. ماهیت نداشتن وجود رابط و ربط بودن ممکنات نسبت به حق تعالی، تفسیر سوم اصالت وجود را به عنوان نزدیکترین تفسیر به رأی حقیقی صدرالمتألهین تأیید می‎کند.  UR - https://hikmat.isramags.ir/article_126030.html L1 - https://hikmat.isramags.ir/article_126030_a8abafa11fa7926d369564d61d1f4e8b.pdf ER -